Στη Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά μίλησε απόψε ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς και αναφέρθηκε στη ευρωπαϊκή ναυτιλία, υπογραμμίζοντας πως αυτά τα 20 χρόνια η ευρωπαϊκή ναυτιλία πετάει από επιτυχία σε επιτυχία, από δύναμη σε δύναμη, και είναι χωρίς καμία αμφιβολία σήμερα η πιο ασφαλής και η πιο αξιόπιστη στον κόσμο, δείχνοντας όχι μόνο την ανθεκτικότητά της αλλά και την ικανότητα της για καινοτομία.
Η ναυτιλία, ανέφερε, έχει έναν κεντρικό, στρατηγικό ρόλο στην κατοχύρωση της ασφάλειας και της ευημερίας της Ευρώπης, συνδέοντας αξιόπιστα την ήπειρό μας με τον υπόλοιπο κόσμο και υπερασπιζόμενη τις αξίες που έχουμε για σημαία μας οι Ευρωπαίοι: ανοικτό εμπόριο, ανοικτές θάλασσες, ελευθερία πρόσβασης, ασφάλεια και σεβασμό στο περιβάλλον.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας έχει ως εξής:
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνετε να με καλέσετε στη Λέσχη για να μοιραστώ τις σκέψεις μου για την ναυτιλία σε μια Ευρώπη που αλλάζει στη δίνη ιστορικών, ισχυρών γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Τώρα καταλαβαίνω αυτό που μου είπε ένας φίλος: “οι Έλληνες εφοπλιστές εκτιμάμε περισσότερο τους φίλους μας όταν δεν κατέχουν πια πολιτικά αξιώματα.”
Κι εγώ – ανεξαρτήτως θέσεων και αξιωμάτων – αισθάνομαι γνήσιος φίλος της ναυτιλίας, με την οποία με συνδέουν ισχυροί προσωπικοί δεσμοί που θα εξηγήσω αμέσως.
Πριν από 20 χρόνια, όπως πολλοί θα θυμάστε, είχα την τιμή ως Διευθυντής του Ιδιαίτερου Γραφείου της τότε Αντιπροέδρου της Κομισιόν, της μακαρίτισσας Λογιόλα ντε Παλάθιο, να σχεδιάσω το πρώτο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για την ασφάλεια στον τομέα της ναυτιλίας. Ήταν η εποχή που, μετά τα καταστροφικά ναυάγια των Ερικα και του Πρεστίζ, ο τομέας είχε γίνει στόχος πολιτικών, ΜΚΟ αλλά και της κοινής γνώμης. Με την ομόφωνη στήριξη των κρατών μελών και του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, αλλά και την υποστήριξη των φορέων της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, ανατρέψαμε αυτό το αρνητικό κλίμα με ιστορικές αποφάσεις όπως την εισαγωγή των διπύθμενων τάνκερς αλλά και την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ναυτιλιακή Ασφάλεια.
Και πρόσφατα, ως Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, παλέψαμε και πετύχαμε – σε απόλυτη συνεργασία με την ΕΕΕ – να διαμορφώσουμε κρίσιμες αποφάσεις για την ελληνική ναυτιλία, όπως η έγκριση του tonnage tax αλλά και την διαμόρφωση με όσο πιο ευνοϊκούς όρους του πλαισίου για την υπαγωγή του τομέα στη πράσινη συμφωνία.
Σαν φίλος, λοιπόν, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι αυτά τα 20 χρόνια, η ευρωπαϊκή ναυτιλία, από παρίας και στόχος επιθέσεων, έγινε όχι απλά ευρωπαίος, αλλά παγκόσμιος πρωταθλητής και μάλιστα σε φόντο πρωτοφανών, ιστορικών δυσκολιών και κρίσεων: την πρώτη πανδημία μετά το 1918, τον πρώτο πόλεμο στην Ευρώπη μετά το 1945, την έκρηξη στη Μέση Ανατολή, υψηλό πληθωρισμό και ακριβή ενέργεια.
Αυτή η πρόοδος δεν επιτεύχθηκε σε συνθήκες εργαστηρίου ούτε σε δοκιμαστικό σωλήνα. Συνοδεύτηκε από μια σειρά πρωτοβουλιών και κανονιστικών ρυθμίσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που σήμανε ταυτόχρονα και μια αλλαγή υποδείγματος. Το πέρασμα της Ευρώπης από την εποχή της αθωότητας και της αφέλειας, στην ώρα της γεωπολιτικής ενηλικίωσης.
Η ναυτιλία είναι ο καταλύτης του παγκόσμιου εμπορίου, καθοριστικός για ότι είναι σημαντικό στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας: από τη μεταποίηση ως τη γεωργία, από την αυτοκινητοβιομηχανία ως τις τεχνολογίες αιχμής. Χωρίς τη ναυτιλία, δε θα υπήρχε ενέργεια, πρώτες ύλες, μεταποιημένα προϊόντα.
Είχα το προνόμιο, ως Αντιπρόεδρος της Κομισιόν τα τελευταία 5 χρόνια, να δω από πρώτο χέρι αυτή τη καταλυτική συνεισφορά της ναυτιλίας σε δύο πρωτοφανείς κρίσεις: την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πέρα από τα άλματα των εμβολίων και του Ταμείου Ανάκαμψης, η ναυτιλία κράτησε την Ευρώπη ζωντανή, χορτασμένη, ζεστή και φωτεινή. Η ευρωπαϊκή και παγκόσμια διατροφική αλυσίδα δεν κατέρρευσε. Κρίσιμοι πλόες εισαγωγής και εξαγωγής σιτηρών, ζωοτροφών και τροφίμων κρατήθηκαν ανοικτοί, συμπεριλαμβανομένων των Solidarity Lanes που κράτησαν τις ουκρανικές εξαγωγές ζωντανές.
Αντίστοιχη, ίσως ακόμη πιο κρίσιμη, ήταν η συμβολή της ναυτιλίας στον ενεργειακό εφοδιασμό και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αυτά τα δύσκολα χρόνια. Εξάλλου, εισάγουμε μεγάλες ποσότητες πετρελαίου, φυσικού αερίου και ανανεώσιμων μέσω των θαλάσσιων οδών.
Για αυτό ήταν – και είναι – κρίσιμο ζητούμενο να εξασφαλίσουμε εναλλακτικές οδούς προμήθειας, από πολλούς παρόχους ενέργειας για να ελαχιστοποιήσουμε κάθε κίνδυνο. Η εργαλειοποίηση της ενέργειας από αυτούς που θεωρούσαμε αξιόπιστους εταίρους, μας ώθησε αποφασιστικά όχι μόνο στις μαζικές εισαγωγές LNG αλλά και την όλο και μεγαλύτερη χρήση πλωτών τερματικών σταθμών Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου.
Δεν θα ήθελα να κλείσω χωρίς αναφορά και σε πιο σύνθετα θέματα όπως η ενεργειακή μετάβαση του ναυτιλιακού κλάδου. Όπου υπάρχει τόσο μεγάλη στρατηγική ευθύνη για την παγκόσμια οικονομία, πρέπει να υπάρχει και ένας βαθμός στρατηγικής υπευθυνότητας. Και ναι, ενώ η ναυτιλία είναι μεταξύ των κλάδων των μεταφορών με τις χαμηλότερες εκπομπές, έπρεπε να αναλάβει το μέρος που της αναλογεί στην απο-ανθρακοποίηση του τομέα, γι’ αυτό και ήταν ο τελευταίος κλάδος που υπήχθη στο σύστημα Εμπορίας Ρύπων ETS.
Στο παιχνίδι της ισχύος πρέπει να μοχλεύσουμε και να βελτιώσουμε και εκείνες τις πολιτικές και τα εργαλεία που απέδωσαν. Εκεί που η Ευρώπη πέτυχε. Να τα καταστήσουμε όχι απλά παράγοντες επιρροής αλλά μέσα επιβολής και επίδρασης.
Ζούμε σε καιρούς δύσκολους, όπου οι βεβαιότητες δεκαετιών ανατρέπονται και οι τεκτονικές πλάκες της ιστορίας κινούνται με ταχύτητα και σε απρόβλεπτες κατευθύνσεις.
Όπως πάντα σε τέτοιες στιγμές, προκύπτουν μεγάλες απειλές αλλά και ακόμη μεγαλύτερες ευκαιρίες. Η Ευρώπη καλείται να αλλάξει, να ενηλικιωθεί γεωπολιτικά, να μάθει και να παίξει στη λίγκα των μεγάλων με πολιτικές και εργαλεία ισχύος, όχι με ευχολόγια και δηλώσεις αγαθών προθέσεων.
Κι όλα αυτά αναλαμβάνοντας το μέρος που της αναλογεί για την προστασία του πλανήτη ως παράγων ευθύνης και ενσυναίσθησης. Όπως αρμόζει όχι απλά σε έναν Ευρωπαίο αλλά σε έναν παγκόσμιο πρωταθλητή.
Ευχαριστώ και πάλι για την τιμή που μου κάνατε.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
