Η ερευνητική Ομάδα Βαρυτικών Κυμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) ανακοίνωσε την ανακάλυψη οκτώ νέων βαρυτικών κυμάτων, που προέρχονται από συγκρούσεις μαύρων τρυπών, επιτυγχάνοντας μία παγκόσμια πρωτοτυπία. Οι ανιχνεύσεις πραγματοποιήθηκαν μέσω μιας καινοτόμου μεθόδου τεχνητής νοημοσύνης, αξιοποιώντας δεδομένα από την τρίτη περίοδο παρατήρησης Ο3 των ανιχνευτών LIGO.
«Είναι η πρώτη φορά, παγκοσμίως, που νέες πηγές βαρυτικών κυμάτων ανακαλύπτονται χρησιμοποιώντας ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο για την ανάλυση των δεδομένων από τους δύο ανιχνευτές LIGO που βρίσκονται στις ΗΠΑ», δήλωσε εκπρόσωπος της ομάδας, προσθέτοντας ότι «αυτή η καινοτόμος προσέγγιση αποκάλυψε σήματα που είχαν περάσει απαρατήρητα, λόγω των περιορισμών που έχουν οι παραδοσιακές μέθοδοι ανάλυσης των δεδομένων».
Τα σήματα προέρχονται από ζεύγη μαύρων τρυπών με μάζες δεκάδες φορές τη μάζα του Ήλιου, που συγχωνεύτηκαν σε αποστάσεις δισεκατομμυρίων ετών φωτός μακριά. Είναι ένα σημαντικό παράδειγμα της θετικής επίπτωσης που μπορεί να έχει η εφαρμογή τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης στην αστρονομία βαρυτικών κυμάτων.
Η ομάδα του ΑΠΘ είναι μέλος της διεθνούς συνεργασίας που λειτουργεί τους μοναδικούς εν λειτουργία ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA. Συγκεκριμένα, συμμετέχει στη λειτουργία του ανιχνευτή Virgo στην Ιταλία.
Οι οκτώ νέες ανακαλύψεις δημοσιεύτηκαν σε εκτενές ερευνητικό άρθρο στο περιοδικό «Machine Learning: Science and Technology» του Βρετανικού Institute of Physics. Η ανακάλυψη θα παρουσιαστεί σε ομιλία στο 17ο Συνέδριο της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας, όπου θα ανακοινωθούν επίσης οι τελευταίες εξελίξεις στην ανάλυση των δεδομένων από την ερευνητική ομάδα.
«Η έρευνα αυτή, όπως κατέληξε ο εκπρόσωπος της ομάδας, έδειξε ότι η τεχνητή νοημοσύνη και η επιστήμη των δεδομένων μπορούν να φέρουν επανάσταση στη μελέτη του Σύμπαντος, επιταχύνοντας την ανακάλυψη βαρυτικών κυμάτων και φέρνοντάς μας πιο κοντά στην κατανόηση φυσικών φαινομένων», πρόσθεσε.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
