Όπως «ξεκίνησε πρώτος ο γύφτος με τη στάμνα να βαράει», έτσι και οι πρώτες γραμμές αυτού του βιβλίου έδωσαν το σύνθημα για να ακολουθήσουν χιλιάδες άλλες. Το πρώτο, απρόβλεπτο διήγημα, διαδέχτηκαν δεκαπέντε ακόμα.
Ο λόγος για τη νέα συλλογή διηγημάτων του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, με τον αινιγματικό τίτλο «Φάλτσα κεφαλής» (εκδόσεις Πατάκη), που τιμήθηκε πρόσφατα με το Βραβείο Διηγήματος στα Λογοτεχνικά Βραβεία Αναγνώστη 2025. «Μια βράβευση, όταν είναι έντιμη, σε χαροποιεί και σε ενθαρρύνει. Έτσι ένιωσα κι εγώ με την διάκριση του “Αναγνώστη” στο βιβλίο», δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Με την ευκαιρία του βραβείου, μιλά για τις αφορμές πίσω από κάθε γραπτό του, για τις πηγές που του ξυπνούν την έμπνευση, για τη Θεσσαλονίκη, για τον ιδιαίτερο τίτλο του βιβλίου – αλλά και για την ευθύνη που φέρει για κάποια… καμένα ρεβίθια.
«Δεν εκδίδεις ό,τι γράφεις, αλλά ό,τι αξίζει. Και αυτό είναι μια οδυνηρή διαδικασία. Να απορρίπτεις υλικό για το οποίο παιδεύτηκες πολύ». Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης έχει γράψει περισσότερα από 200 διηγήματα, ενώ εκδόθηκαν δώδεκα συλλογές διηγημάτων και επτά μυθιστορήματά του. Παρά τη μεγάλη του παραγωγή, παραδέχεται ότι «δεν έχει ιδέα πώς γράφεται ένα διήγημα», γιατί αν ήξερε την ακριβή «συνταγή», θα έγραφε κάθε μέρα από ένα αριστούργημα. Η έμπνευση έρχεται απρόσμενα, και είναι δύσκολο να ξέρεις πότε θα σου ‘ρθει.
Ο ίδιος δεν μπορεί να προσδιορίσει πόσο χρόνο του πήρε να γράψει το βιβλίο. Όπως επισημαίνει, «στη συγγραφή παίρνει μέρος όλη η μέχρι τούδε ύπαρξή σου» και «περνούν σιωπηρές, ακατανόητες τελετές εσωτερικής επεξεργασίας» πριν αποφασίσει να σταθεί μπροστά στον υπολογιστή του. «Δεν αποφασίζεις να γράψεις μια συλλογή διηγημάτων, αλλά ένα μόνο διήγημα κάθε φορά», αναφέρει.
«Σε μια συλλογή διηγημάτων οι σχέσεις ή τα κοινά σημεία μεταξύ των διαφόρων ηρώων διασυνδέονται χαλαρά, με αντανακλάσεις, λειψά στοιχεία και μοτίβα που επαναλαμβάνονται διαφοροποιημένα». Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης εξηγεί πώς οι 16 διηγήματα στο «Φάλτσα κεφαλής» σχηματίστηκαν από διαφορετικές αφορμές, όπως μια φράση ενός φίλου ή μια σκέψη.
Όσο για τον τίτλο, ο συγγραφέας εξηγεί ότι προέκυψε από ένα γλωσσικό λάθος ενός ανθρώπου που μιλούσε σπαστά ελληνικά στο συνεργείο αυτοκινήτων. «Νιώθω ότι εννοεί και ενοποιεί και συμπυκνώνει αινιγματικά αρκετά από εκείνα που θέλει να πει το βιβλίο με τις αφηγήσεις του», δηλώνει.
«Όταν μια κυρία μου είπε: “Διαβάζοντας το βιβλίο σας απορροφήθηκα τόσο που έκαψα τα ρεβίθια”», είναι μία από τις πιο όμορφες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από αναγνώστη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
