Μια μοναδική έκδοση έρχεται να φωτίσει το πνευματικό και πολιτιστικό αποτύπωμα της Δράμας μέσα από τη βυζαντινή της κληρονομιά. Το λεύκωμα «Από πέτρα και ξύλο σε σάρκωμα και γλυκασμό, οι βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας», για πρώτη φορά, συγκεντρώνει, καταγράφει και παρουσιάζει όλους τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς ναούς της περιοχής, με πλήρη ιστορική, αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική τεκμηρίωση.
Το συγγραφικό έργο, καρπός πολύμηνης και απαιτητικής προσπάθειας, αποτυπώνει τους συνολικά 40 ναούς που εκτείνονται στα όρια των δύο ιερών μητροπόλεων, της Δράμας και της Ζιχνών και Νευροκοπίου. Μέσα από τις σελίδες του, ο αναγνώστης γνωρίζει ολοκληρωμένα αυτά τα μνημεία, όχι μόνο ως δείγματα θρησκευτικής αρχιτεκτονικής, αλλά και ως ζωντανά ίχνη μιας κοινωνίας, ενός πολιτισμού, που επιβιώνουν μέσα στον χρόνο.
Την ευθύνη της καταγραφής, της φωτογράφισης και της επιμέλειας ανέλαβαν ο Βασίλης Μεσσής, φιλόλογος και Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας, καθώς και οι Δραμινοί φωτογράφοι και δημιουργοί Σοφία Σιγγιρίδου και Κώστας Βιδάκης. Η σύμπραξή τους απέδωσε ένα ιδιαίτερα καλαίσθητο αποτέλεσμα, που συνδυάζει την επιστημονική ακρίβεια με την καλλιτεχνική ευαισθησία, και τη γνώση με τη συγκίνηση, μέσα από τις μνήμες του παρελθόντος. Η πρωτοβουλία για την έκδοση του λευκώματος ανήκει στον σύλλογο «Φίλοι Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας, Πολιτιστικών και Φυσικών Μνημείων Πόλης και Περιοχής Δράμας».
Οι εξαιρετικής αισθητικής φωτογραφίες, που ελήφθησαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους μέσα σε έναν χρόνο από τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους των ιερών ναών, αποτυπώνουν το μεγαλείο της βυζαντινής τέχνης και τεχνικής των ανθρώπων που τους κατασκεύασαν και τους φιλοτέχνησαν. Ναοί μικροί, ταπεινοί, σε χωριά και κωμοπόλεις, που σήμερα μπορεί να φαντάζουν ερημωμένα, αλλά στο διάβα των αιώνων οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί δημιούργησαν πολιτισμό και καλλιέργησαν τέχνες, με πλούσιο διάκοσμο που μόνο σε αντίστοιχους μεγάλους καθεδρικούς ναούς μπορεί να θαυμάσει κάποιος.
Πέρα από την καλλιτεχνική διάσταση, το βιβλίο αυτό είναι ένας πολύτιμος συλλεκτικός τόμος που διευκολύνει ιδιαίτερα τον σύγχρονο ιστορικό ερευνητή και μελετητή, καθώς καταγράφει και ομαδοποιεί χρονολογικά όλες τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της περιοχής από τον 10ο μέχρι τον 19ο αιώνα.
Όπως εξηγεί ο κ. Μεσσής, «ευκταίος στόχος μας ήταν ο αναγνώστης να γνωρίσει τους ναούς εντός του περιβάλλοντός τους -φυσικού και ανθρωπογενούς, αδόμητου και δομημένου». Το λεύκωμα αυτό δεν περιορίζεται στην αισθητική παρουσίαση των εκκλησιών, αλλά επιχειρεί να τις αναδείξει ως οικοδομήματα με ψυχή, δημιουργήματα μιας άλλης εποχής, που αντέχουν και ζητούν το μερίδιό τους στο σήμερα.
Η πρόεδρος του συλλόγου Δήμητρα Χατζηαναγνώστου σημειώνει ότι η έκδοση «φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα ψηφιακό απόθεμα, μια βάση δεδομένων και μελέτης, για ένα σύνολο μνημείων ελάχιστα γνωστών στη βιβλιογραφία, που ωστόσο σηματοδοτούν την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής μας».
Η ίδια τονίζει ότι πρόκειται για ένα εκδοτικό έργο που συνδυάζει τη γνώση με τη συγκίνηση, υπογραμμίζοντας ότι στις 240 σελίδες του είναι καταγεγραμμένα «ναοί απέριττοι, εικόνες και τοιχογραφίες που δεν αποτελούν απλώς έργα τέχνης, αλλά τον διάμεσο στην επικοινωνία με το Θείο».
Την έκδοση του πολυτελούς τόμου ανέλαβε η δραμινή εταιρεία Wonderplant Α.Ε., που τα τελευταία χρόνια αποδεικνύει έμπρακτα την ευαισθησία της στον πολιτισμό. Η συμβολή της στην έκδοση ενδυναμώνει τις συνέργειες μεταξύ επιχειρηματικότητας και πολιτισμού, σε μια εποχή όπου τέτοιες συμπράξεις γίνονται ολοένα και πιο πολύτιμες για την τοπική κοινωνία. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Θεμιστοκλής Μακρής τονίζει ότι «η εταιρεία μας συμμερίζεται το ενδιαφέρον όλων των συντελεστών της έκδοσης για την γνώση, την προστασία και την προβολή του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της περιοχής μας».
Το νέο λεύκωμα «Από πέτρα και ξύλο σε σάρκωμα και γλυκασμό», που κυκλοφόρησε πρόσφατα, δεν είναι ένα βιβλίο τέχνης, αλλά ένα πολιτιστικό τεκμήριο και μια αισθητική εμπειρία που προσκαλεί τον αναγνώστη να έχει μια νέα ματιά στα θρησκευτικά μνημεία του τόπου του, προσεγγίζοντάς τα ως ζωντανές οντότητες που μιλούν μέσα από τον χρόνο. Πρόκειται για ένα συγγραφικό και εκδοτικό έργο που ενώνει το παρελθόν με το παρόν της Δράμας, αναδεικνύοντας τη διαχρονική δύναμη της πίστης, της τέχνης και της μνήμης.
– Τις φωτογραφίες παραχώρησε ο Κώστας Βιδάκης
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
