Καθώς διασχίζει κανείς τα σοκάκια του Λιμένα και πλησιάζει στο κέντρο της αρχαίας πόλης της Θάσου, σχεδόν αβίαστα στρέφει το βλέμμα του σε ένα στιβαρό κτίριο, με λιτή νεοκλασσικιστική όψη και πολλά παράθυρα. Είναι το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού.
Είναι το αρχαιότερο μουσείο της Περιφέρειας ΑΜΘ και παρά το γεγονός ότι κουβαλάει σχεδόν έναν αιώνα ζωής (ιδρύθηκε το 1935), εντούτοις πρόκειται για έναν σύγχρονο χώρο, μέσα στον οποίο το παρελθόν της Θάσου δεν εκτίθεται απλώς, αλλά «αναπνέει», διηγούμενο στον επισκέπτη σημαντικές στιγμές από τη λαμπρή ιστορία ενός τόπου που άκμασε σε πολλά επίπεδα. Η πλήρης αναδιαμόρφωση και επέκτασή του το διάστημα 1989-20 δημιούργησε έναν σύγχρονο και φιλόξενο χώρο 1.500 τετραγωνικών μέτρων, στον οποίο φιλοξενούνται περισσότερα από 2.300 αντικείμενα.
Από την αυλή ακόμα του μουσείου, με θέα στη θάλασσα, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως μπαίνει σε έναν χώρο που θα τον ταξιδέψει στην πολυσήμαντη ιστορία του νησιού. Στην αυλή εκτίθενται αρκετά μαρμάρινα αντικείμενα μεγάλων διαστάσεων, όπως σαρκοφάγοι, βωμοί και γλυπτά, που δίνουν μια πρώτη εικόνα της μεγάλης παραγωγής της αρχαίας Θάσου, με βάση το φημισμένο λευκό μάρμαρο που εξορύσσεται μέχρι τις μέρες μας. Στο κέντρο της αυλής τοποθετήθηκε ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό δάπεδο από μια ρωμαϊκή έπαυλη.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας, Σταυρούλα Δαδάκη, αποδείχθηκε η καλύτερη ξεναγός σε αυτή τη μοναδική βόλτα στην πλούσια ιστορία του νησιού, αναφέροντας πως «ο σχεδιασμός της νέας μόνιμης έκθεσης, που εγκαινιάστηκε το 2010, βασίστηκε στην ιδέα ότι ένα μεγάλο σύγχρονο μουσείο σε άμεση επαφή με έναν επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο πρέπει να λειτουργεί σπονδυλωτά και να προσφέρει πολλαπλούς τρόπους προσέγγισης της θεματολογίας του».
Ο εντυπωσιακός Κούρος που υποδέχεται τον επισκέπτη
Με το άνοιγμα της βαριάς, μεταλλικής θύρας, ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με ένα από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα, το κολοσσιαίο άγαλμα του Κούρου της Θάσου, ύψους σχεδόν 3,5 μέτρων, που κρατά ένα κριάρι στα χέρια του. Πρόκειται για ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αρχαϊκής γλυπτικής του 6ου αιώνα π.Χ., που «καλωσορίζει» τον επισκέπτη με τρόπο σχεδόν μυσταγωγικό.
«Βρέθηκε το 1911, όταν η Γαλλική Σχολή άρχισε τις συστηματικές ανασκαφές στην Ακρόπολη. Ήταν επαναχρησιμοποιημένος σε πέντε κομμάτια στην αρχαιότητα ως οικοδομικό υλικό στο τμήμα του βυζαντινού τείχους. Σήμερα εκτίθεται μαζί με αναθηματικά ανάγλυφα και κεφαλές σημαντικών προσωπικοτήτων της αρχαιότητας», εξηγεί η κ. Δαδάκη.
Συνεχίζοντας, η εκθεσιακή αφήγηση εξελίσσεται με βάση τις μεγάλες ιστορικές περιόδους: την προϊστορική, αρχαϊκή, κλασική, ελληνιστική, ρωμαϊκή και παλαιοχριστιανική περίοδο του νησιού. Εντύπωση προκαλεί η αίθουσα με τα κεραμικά της προϊστορικής περιόδου, τα οποία αφηγούνται ιστορίες χρήσης και τελετουργίας.
Αντικείμενα από τον οικιακό εξοπλισμό εικονογραφούν την καθημερινή ζωή και τις δραστηριότητες των ανθρώπων του νησιού. Η έκθεση πλουτίζεται με έργα γλυπτικής και αγγειογραφίας, με παραστάσεις ανδρών και γυναικών στην καθημερινότητά τους.
Από τα πιο ενδιαφέροντα εκθέματα του μουσείου είναι ο ανδριάντας του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αδριανού, που ευεργέτησε την πόλη, καθώς και προτομές με προσωπογραφίες του Κλαύδιου και του Ιουλίου Καίσαρα.
Σε θεματικές ενότητες παρουσιάζεται ολοκληρωμένα η θρησκευτική ζωή των Θασίων, καθώς και η οικονομική ζωή του νησιού, βασισμένη στις πλουτοπαραγωγικές πηγές του. Η Θάσος παρήγαγε κρασί ανώτερης ποιότητας, διάσημο στον τότε γνωστό κόσμο, με τη διαδικασία παραγωγής υπό κρατικό έλεγχο.
Η Θάσος ήταν και παραμένει ένα νησί πλούσιο σε μαρμαροφόρα κοιτάσματα. Είναι αναμενόμενο, λοιπόν, ότι μια αίθουσα είναι αφιερωμένη στη γλυπτική σε μάρμαρο, με εκθέματα που έχουν ταξιδέψει διεθνώς.
Η επίσκεψη στο μουσείο ολοκληρώνεται με το πέρασμα στο υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν την πίσω όψη του εντυπωσιακού αγάλματος του Κούρου. Το αρχαιολογικό μουσείο της Θάσου δεν είναι απλώς ένας χώρος φύλαξης αρχαιοτήτων αλλά ένα ζωντανό σύνολο μνήμης και αισθητικής, που συνδέει την τοπική ιστορία με τον ευρύτερο πολιτισμό.
ΦΩΤΟ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΧΗΡΑΣ
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
