Η ναυτιλιακή βιομηχανία βρίσκεται μπροστά σε μια νέα εστία εμπορικής αναταραχής με δασμούς, καθώς η Κίνα απειλεί με αντίμετρα στα λιμενικά τέλη που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Τραμπ για πλοία κινεζικής κατασκευής ή διαχείρισης.
Τα αμερικανικά τέλη αναμένεται να τεθούν σε ισχύ στις 14 Οκτωβρίου, ενώ την ίδια ώρα η Κίνα με διάταγμα που υπέγραψε ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιάνγκ την περασμένη Κυριακή 28/09, εφαρμόζει συμμετρικά αντίμετρα με πρόσθετα τέλη σε πλοία χωρών που επιβάλλουν ή υποστηρίζουν μεροληπτικούς περιορισμούς σε κινεζικούς φορείς, πλοία ή πληρώματα. Πάντως, τα αμερικανικά τέλη αν εφαρμοστούν τελικά και τα οποία υπολογίζονται ανά καθαρό τόνο ή ανά teu, θα αυξήσουν κατακόρυφα το κόστος για μεγάλο μέρος του στόλου, αφού περισσότερα από τα μισά νεότευκτα πλοία παγκοσμίως προέρχονται από κινεζικά ναυπηγεία.
Σύμφωνα με νέα έκθεση του αμερικανικού Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS), τα κινεζικά ναυπηγεία κατέλαβαν το 53% του συνόλου των παγκόσμιων παραγγελιών πλοίων σε τόνους κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2025. Αυτό ήταν αντίστοιχο με τα επίπεδα του 2023 πριν ο Αμερικανός Εμπορικός Εκπρόσωπος (USTR) ξεκινήσει την έρευνα για τη ναυτιλία της Κίνας, η οποία άνοιξε το δρόμο για τα λιμενικά τέλη, σύμφωνα με το CSIS.
Το μερίδιο της Κίνας στις παγκόσμιες παραγγελίες πλοίων ανά χωρητικότητα είχε αυξηθεί στο 73% το 2024, υποδηλώνοντας ότι οι πλοιοκτήτες επιδίωκαν να κλείσουν συμβάσεις πριν τεθούν σε ισχύ οι πιθανές περιοριστικές διατάξεις του USTR. Αντίμετρα από την Κίνα περιλαμβάνουν περιορισμούς πρόσβασης σε λιμάνια και ελέγχους στις ναυτιλιακές δραστηριότητες των εταιρειών.
Πάντως οι επιπτώσεις από το νέο εμπορικό πόλεμο δασμών αναμένεται να είναι άμεσες: αύξηση ναύλων στις γραμμές Ασίας-ΗΠΑ, καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και ανακατεύθυνση φορτίων σε λιμάνια τρίτων χωρών. Ειδικοί προειδοποιούν ότι η ναυτιλία κινδυνεύει να βρεθεί στο επίκεντρο μιας νέας γεωπολιτικής αντιπαράθεσης, με συνέπειες που θα επηρεάσουν τόσο τους πλοιοκτήτες όσο και το παγκόσμιο εμπόριο.
Η χρονική στιγμή της απόφασης του Πεκίνου είναι σημαντική, καθώς η πολιτική του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) σχετικά με τα λιμενικά τέλη που στοχεύουν τα κινεζικά πλοία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στις 14 Οκτωβρίου. Το σχέδιο του Αμερικανού USTR, που ανακοινώθηκε τον Απρίλιο, θα επιβάλει τέλη στους ιδιοκτήτες και τους χειριστές κινεζικών πλοίων, ξεκινώντας από 50 δολάρια ανά καθαρό τόνο, με αυξήσεις έως τα 140 δολάρια ανά καθαρό τόνο έως το 2028.
Οι κινεζικές ναυτιλιακές εταιρείες ήδη διερευνούν στρατηγικές μετριασμού των επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης συνεργασιών με μη κινεζικές μεταφορικές εταιρείες και της ανάπτυξης υπηρεσιών που παρακάμπτουν τα λιμάνια των ΗΠΑ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
