Κανένα κρούσμα του ιού του Δυτικού Νείλου δεν έχει καταγραφεί έως σήμερα σε ανθρώπους στην Κεντρική Μακεδονία τη φετινή περίοδο, γεγονός που συμβαίνει για πρώτη χρονιά από το 2018 και μετά. Σύμφωνα με τον Δρ. Σπύρο Μουρελάτο, πρόεδρο της εταιρείας «Οικοανάπτυξη», η παρουσία του ιού δεν ανιχνεύτηκε μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού φέτος ούτε στα κουνούπια, τα οποία μεταδίδουν τον ιό στον άνθρωπο (σύμφωνα με τις μετρήσεις που γίνονται στις παγίδες κουνουπιών του δικτύου). Ο ίδιος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τόνισε ότι καθοριστικός παράγοντας για την απουσία κρουσμάτων σε ανθρώπους και κουνούπια ήταν ο ισχυρός καύσωνας που σημειώθηκε τον Ιούνιο, σε μια κρίσιμη περίοδο για την αναπαραγωγή του ιού στα πουλιά και τα κουνούπια. Καθώς, άλλωστε, η Κεντρική Μακεδονία θεωρείται το βαρόμετρο για την εξέλιξη της ασθένειας στον ελλαδικό χώρο (δεδομένου ότι από το 2010 και μετά συγκεντρώνει το 50% του συνόλου των κρουσμάτων της Ελλάδας), αναμένεται χαμηλή ένταση μετάδοσης του ιού σε ανθρώπους στην περιοχή για τη φετινή περίοδο και αυτό θα επηρεάσει και τον συνολικό αριθμό κρουσμάτων στον ελλαδικό χώρο.
Οι θετικές επιπτώσεις του καύσωνα του Ιουνίου
Ειδικότερα, αυτό που διαφοροποιεί σαφώς τη φετινή χρονιά από τις προηγούμενες είναι η εμφάνιση παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών από τα τέλη του Ιουνίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία παρατηρήσεων του μετεωρολογικού σταθμού του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), από τα τέλη Ιουνίου (25-28/6) αλλά και τον Ιούλιο επικράτησαν συνεχόμενες ημέρες με ασυνήθιστα υψηλές μέγιστες θερμοκρασίες, άνω των 35,8 βαθμών Κελσίου. «Η συγκεκριμένη τιμή υπερβαίνει το 95% του συνόλου των μέγιστων θερμοκρασιών των θερινών μηνών για το διάστημα αναφοράς 1981 – 2010. Από το 2018, ο Ιούνιος δεν είχε παρουσιάσει ως τώρα συνεχόμενες ημέρες στις οποίες η μέγιστη θερμοκρασία να ξεπερνά το κλιματικά ακραίο κατώφλι των 35,8 βαθμών Κελσίου», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελένη Κατράγκου, Διευθύντρια του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας, Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ. Ειδικά για τον Ιούνιο του 2025 σημείωσε ότι «υπήρξαν τέσσερις συνεχόμενες ημέρες, κατά τις οποίες η θερμοκρασία παρέμενε πολύ υψηλή και ξεπερνούσε το συγκεκριμένο ακραίο κλιματικό κατώφλι». Το γεγονός αυτό, μάλιστα, φάνηκε ότι αποτυπώθηκε και στους αριθμούς που σχετίζονται με τον ιό του Δυτικού Νείλου καθώς, όπως υπογράμμισε ο κ. Μουρελάτος, «τα προηγούμενα χρόνια, τέτοια εποχή, καταγράφονταν κάθε χρόνο στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας από 3 έως 47 κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου, τα οποία αντιπροσώπευαν από 6 έως 43% του συνόλου των ετήσιων κρουσμάτων, με μέσο όρο 20%».
Οι βασικοί συντελεστές κινδύνου
Σημειώνεται ότι οι πέντε βασικοί συντελεστές κινδύνου, επί τη βάσει των οποίων η «Οικοανάπτυξη» αξιολογεί την πιθανότητα μετάδοσης του ιού του Δυτικού Νείλου σε ανθρώπους είναι η θερμοκρασία, η παρουσία ιού του Δυτικού Νείλου σε κουνούπια, η οροθετικότητα σε οικόσιτα ζώα-δείκτες, οι βροχοπτώσεις και η αφθονία κουνουπιών. Σε ό,τι αφορά την παρουσία ιού του Δυτικού Νείλου σε κουνούπια, ο κ. Μουρελάτος ανέφερε: «Η παρουσία μολυσμένων κουνουπιών στο πεδίο, όπως αυτή εκφράζεται από τον δείκτη MIR για τα έτη 2018-2024, τυπικά ξεκινά τον Μάιο, αυξάνεται σταδιακά από τον Ιούνιο και τον Ιούλιο κάθε χρόνο και φτάνει στο μέγιστο τον Αύγουστο. Το γεγονός ότι φέτος για πρώτη φορά δεν έχει ανιχνευθεί παρουσία του ιού του Δυτικού Νείλου σε κουνούπια μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού απαντά στο ερώτημα γιατί δεν έχουν καταγραφεί ανθρώπινα κρούσματα του ιού στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έως σήμερα και προϊδεάζει για χαμηλό κίνδυνο μετάδοσης σε ανθρώπους για τη συνέχεια». Εξάλλου, για τα οικόσιτα ζώα-δείκτες (κοτόπουλα), ο μέσος όρος της οροθετικότητας στον δεύτερο κύκλο αιμοληψιών κατά τον μήνα Ιούλιο για τα έτη 2018-2024 ήταν 15%, ενώ για το 2025 έως σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 3%.
Η πρόβλεψη για τη φετινή περίοδο
Κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου σε ανθρώπους καταγράφηκαν αρχικά στην Ελλάδα το 2010. Από το 2014 ως και το 2017 δεν υπήρξαν κρούσματα στην Κεντρική Μακεδονία, ενώ στη συγκεκριμένη περιοχή άρχισαν και πάλι να εκδηλώνονται από το 2018 και μετά, κατά τη δεύτερη φάση εμφάνισης του ιού. Μετά τα παραπάνω, σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας «Οικοανάπτυξη», «ο συνδυασμός των πέντε βασικών συντελεστών κινδύνου, επί τη βάσει των σχετικών χρονοσειρών δεδομένων που συλλέγονται ψηφιακά από το 2018 και μετά από την Οικοανάπτυξη, προϊδεάζει για πολύ χαμηλή ένταση μετάδοσης του ιού του Δυτικού Νείλου σε ανθρώπους στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τη φετινή περίοδο».
*Επισυνάπτεται διάγραμμα που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η εταιρεία «Οικοανάπτυξη»
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ