Ως υψηλού ή πολύ υψηλού κινδύνου χαρακτηρίζεται πάνω από το 65% των τμημάτων του δικτύου ποδηλατοδρόμων της Θεσσαλονίκης, λόγω κυρίως του γεγονότος ότι δεν διαθέτουν φυσικό διαχωρισμό από τη ροή των οχημάτων. Βάσει ανάλυσης οδικής ασφάλειας, που πραγματοποιήθηκε σε συνολικά 13,8 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμου, το 48,7% των τμημάτων αξιολογήθηκε ως υψηλού κινδύνου, το 17,5% ως πολύ υψηλού και μόλις το 1,3% ως χαμηλού. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου JULIA, βάσει δεδομένων του 2024, και παρουσιάστηκε πρόσφατα, στο 12ο διεθνές συνέδριο για την έρευνα στις μεταφορές, στη Θεσσαλονίκη.
Οι περιοχές μεγαλύτερης επικινδυνότητας εντοπίστηκαν κυρίως σε τμήματα όπου η λωρίδα ποδηλάτου δεν διαθέτει φυσικό διαχωρισμό από τη ροή των οχημάτων. Αντιθέτως, 82% των εκτός οδού τμημάτων, όπως ο παραλιακός ποδηλατόδρομος, παρουσίασαν χαμηλό ή μεσαίο επίπεδο κινδύνου, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σημασία του φυσικού διαχωρισμού για την ενίσχυση της ασφάλειας των χρηστών. Τα ευρήματα αναδεικνύουν μια δομική πρόκληση για τη Θεσσαλονίκη, όπου το ποδήλατο εξακολουθεί να έχει πολύ χαμηλό ποσοστό χρήσης (περίπου 1%) σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Η συγκέντρωση δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση της εφαρμογής Lane Patrol, η οποία επιτρέπει τη συλλογή γεωαναφερμένων εικόνων κάθε 10 μέτρα, καταγράφοντας κρίσιμα χαρακτηριστικά της υποδομής. Ουσιαστικά, οι ερευνητές τοποθέτησαν μία κάμερα και δύο κινητά σε ένα ποδήλατο και διήνυσαν με αυτό διαδρομές μήκους περίπου 14 χιλιομέτρων. Η μεθοδολογία στηρίχθηκε στο πρότυπο CycleRAP, με κωδικοποίηση περισσότερων από 40 τεχνικές παραμέτρους και με τη δημιουργία ψηφιακού διδύμου του ποδηλατικού δικτύου. Το σύστημα αυτό επέτρεψε την οπτικοποίηση των επιπέδων κινδύνου και την προσομοίωση εναλλακτικών σεναρίων παρέμβασης, αποτελώντας ένα πρωτοποριακό εργαλείο για τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων.
Το έργο ReGenWesT στοχεύει στη δημιουργία μιας κλιματικά ουδέτερης περιοχής στη δυτική Θεσσαλονίκη, στην ευρύτερη περιοχή του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα και στη χρήση του ποδηλάτου ως αξιόπιστης εναλλακτικής του αυτοκινήτου. Μεταξύ των στόχων του έργου περιλαμβάνεται η διαλειτουργικότητα των συστημάτων κοινόχρηστων ποδηλάτων σε όλους τους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος, καθώς και η ανάπτυξη εγκαταστάσεων park and ride.
Η ομάδα έργου παρείχε προτάσεις βελτίωσης της κατάστασης στο δίκτυο ποδηλατοδρόμων, οι οποίες περιλαμβάνουν την προτεραιοποίηση παρεμβάσεων σε τμήματα υψηλού κινδύνου, ανασχεδιασμό των σημείων αλληλεπίδρασης ποδηλάτων με οχήματα και πεζούς και δημιουργία προστατευμένων ποδηλατοδρόμων.
Στο μεταξύ, ολοκληρώθηκε το έργο της ομάδας εργασίας που συστάθηκε για τους ποδηλατοδρόμους της Θεσσαλονίκης και αναμένεται το πόρισμά της να κοινοποιηθεί στη δημοτική αρχή. Η ομάδα αυτή συγκροτήθηκε σε συνεργασία με τον Ποδηλατικό Αθλητικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης (ΠΑΣΘ) με στόχο να εξετάσουμε τις βέλτιστες λύσεις για τη δημιουργία βιώσιμου και ασφαλούς ποδηλατικού δικτύου.
Παρατηρεί ωστόσο ότι, αν δεν αλλάξει η στάση των πολιτών και δεν υπάρξει περισσότερη αστυνόμευση, το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί. Το πρόστιμο είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο, καθώς απαιτείται να είναι δεδομένο όταν παραβιάζεται η νομιμότητα.
Η λύση Lane Patrol έχει ήδη εφαρμοστεί σε πάνω από 30 πόλεις παγκοσμίως, ενώ στο άμεσο μέλλον προβλέπεται η επέκταση της ανάλυσης σε ποδηλατικές διαδρομές από τους δυτικούς δήμους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
