Γράφει ο
Διευθυντής Α’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ
Κάθε χρόνο, στις 13 Οκτωβρίου, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης. Πρόκειται για μια ημέρα αφιερωμένη στην ενημέρωση του κοινού γύρω από μία από τις πιο ύπουλες και συχνές αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως: τη φλεβική και αρτηριακή θρόμβωση.
Αν και η λέξη “ θρόμβωση” μπορεί να μη μας λέει πολλά στην καθημερινότητα, οι επιπτώσεις της είναι βαθιές. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η θρομβοεμβολική νόσος σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο απ’ ό,τι το AIDS, ο καρκίνος του μαστού και τα τροχαία ατυχήματα μαζί. Κι όμως, πολλές φορές μένει αδιάγνωστη ή παραμελημένη, μέχρι να είναι αργά.
Η θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου, δηλαδή μιας μάζας από πηγμένο αίμα, μέσα σε κάποιο αγγείο. Αυτός ο θρόμβος μπορεί να εμποδίσει την ομαλή ροή του αίματος. Όταν αυτό συμβεί σε φλέβα, μιλάμε για φλεβική θρόμβωση. Όταν συμβεί σε αρτηρία, όπως στην καρδιά ή τον εγκέφαλο, μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα ή εγκεφαλικό.
Η πιο συχνή μορφή είναι η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT), που συνήθως εμφανίζεται στα κάτω άκρα. Το πιο επικίνδυνο σενάριο είναι όταν ένα τμήμα του θρόμβου αποσπαστεί και μετακινηθεί στους πνεύμονες, προκαλώντας πνευμονική εμβολή, η οποία μπορεί να αποβεί μοιραία.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Ο καθένας μπορεί να εμφανίσει θρόμβωση, αλλά υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο:
– Παρατεταμένη ακινησία, όπως σε πολύωρα ταξίδια ή παραμονή στο κρεβάτι μετά από χειρουργείο ή ασθένεια
– Εγχειρήσεις, ιδίως ορθοπεδικές
– Καρκίνος και χημειοθεραπεία
– Ορμονικά σκευάσματα, όπως τα αντισυλληπτικά
– Εγκυμοσύνη και λοχεία
– Κληρονομική προδιάθεση για υπερπηκτικότητα του αίματος
– Ηλικία, κυρίως άνω των 60 ετών
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η θρόμβωση συχνά δεν δίνει προειδοποιητικά σημάδια, ειδικά στα αρχικά στάδια. Παρόλα αυτά, καλό είναι να έχουμε το νου μας για:
– Πόνο, πρήξιμο ή ερυθρότητα στο ένα πόδι (DVT)
– Αιφνίδια δύσπνοια, ταχυκαρδία ή πόνο στο στήθος (πνευμονική εμβολή)
– Αδυναμία ή παράλυση σε ένα άκρο, δυσκολία στην ομιλία ή ζάλη (θρόμβωση εγκεφάλου)
Αν παρουσιαστούν τέτοια συμπτώματα, χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς, τη σωματική εξέταση και κάποιες ειδικές εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα φλεβών (triplex), αιματολογικές εξετάσεις (π.χ. D–dimers) και αξονική τομογραφία για την πνευμονική εμβολή.
Ναι, και μάλιστα είναι το πιο σημαντικό κομμάτι. Η πρόληψη της θρόμβωσης είναι πολύ πιο εύκολη από τη θεραπεία της. Σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο, όπως νοσηλευόμενοι ασθενείς ή άτομα που υποβάλλονται σε επεμβάσεις, χρησιμοποιούνται ειδικά μέτρα:
– Ελαστικές κάλτσες συμπίεσης
– Κινητοποίηση το συντομότερο δυνατό μετά από επεμβάσεις ή κατάκλιση
Για το γενικό πληθυσμό, η πρόληψη περιλαμβάνει:
– Κίνηση! Αποφεύγουμε την καθιστική ζωή. Σηκωνόμαστε συχνά, περπατάμε, κάνουμε μικρές ασκήσεις, ειδικά σε ταξίδια.
– Υγιεινή διατροφή και άσκηση
– Συζήτηση με τον γιατρό πριν από λήψη ορμονικών θεραπειών
Γιατί έχει σημασία αυτή η ημέρα;
Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης δεν είναι απλώς μια τυπική “ υγειονομική” επέτειος. Είναι μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να σώσουμε ζωές – τη δική μας ή των ανθρώπων γύρω μας – με σωστή ενημέρωση και απλές κινήσεις πρόληψης.
Κάθε γιατρός έχει δει περιπτώσεις ανθρώπων που «δεν είχαν τίποτα» και ξαφνικά εμφάνισαν πνευμονική εμβολή ή έμφραγμα. Όμως η επιστήμη έχει προχωρήσει και μας δίνει τα εργαλεία να προλάβουμε.
Η ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα. Και κάθε βήμα μετράει. Μην αγνοείτε τα σημάδια του σώματός σας. Μιλήστε με τον γιατρό σας αν έχετε παράγοντες κινδύνου ή ερωτήσεις. Η θρόμβωση μπορεί να νικηθεί.
https://www.hygeia.gr/services/clinic/aggeiocheiroyrgikes-klinikes/aggeiocheiroyrgiki-kliniki/
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
