Δυο γυναίκες νεαρής ηλικίας, 24 και 27 ετών από το Καμερούν και τη Σιέρα Λεόνε αντίστοιχα, ξεκινούν από ιδιαίτερα ευάλωτα περιβάλλοντα, συχνά κακοποιητικά. Η προσέγγισή τους από ένα δίκτυο ανθρώπων που παρουσιάστηκε ως προστατευτικό και φιλικό δημιούργησε ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης αρχικά. Η απουσία προστασίας τις οδήγησε στην αστεγία και την έλλειψη άλλων διεξόδων, δημιουργώντας το υπόβαθρο για την εκμετάλλευσή τους.
Ωστόσο, η πραγματικότητα δεν ήταν αυτή. Σύντομα κατέληξαν σε καθεστώς εμπορίας ανθρώπων και καταναγκαστικής εργασίας ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Τα θύματα μετακινήθηκαν υπό καθεστώς απομόνωσης, χωρίς επίσημα έγγραφα ή επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Στη χώρα προορισμού έζησαν σε συνθήκες αιχμαλωσίας, περιορισμένες και υπό συνεχή έλεγχο, συχνά σε απομονωμένα κτήρια σε ερημικές περιοχές.
Τα θύματα αναφέρουν ότι οι διακινητές τα φωτογράφιζαν με την πρόφαση ότι θα τους εκδώσουν νομιμοποιητικά έγγραφα διαμονής, προκειμένου να εργαστούν. Ωστόσο, στην πραγματικότητα το δίκτυο δημιουργεί ένα κατάλογο γυναικών προς εκμετάλλευση, που προσφέρεται στους υποψήφιους πελάτες.
Οι δυο κοπέλες κάποια στιγμή κατάφεραν να διαφύγουν η μία με τη βοήθεια τρίτων και η άλλη εξαιτίας στιγμών αδυναμίας του κυκλώματος. Όταν πλέον εισήλθαν στην Ελλάδα και εντάχθηκαν στο πλαίσιο φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων (Κ.Φ.Α.Α.), διαπιστώθηκε ότι η ψυχολογική κατάσταση των θυμάτων χαρακτηριζόταν από έντονη συμπτωματολογία μετατραυματικού συνδρόμου (PTSD).
Αυτές είναι μόνο δύο από τις πολλές περιπτώσεις θυμάτων εμπορίας ανθρώπων που καταφθάνουν στην Ελλάδα αναζητώντας ασφαλές καταφύγιο. Στο πλαίσιο υποστήριξης, τους παρέχεται στέγαση, ιατρική και ψυχολογική βοήθεια, καθώς και νομική καθοδήγηση.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) συνεργάζεται στενά με φορείς για την υποστήριξη θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, συμμετέχοντας στο δίκτυο φορέων του Εθνικού Μηχανισμού Αναφοράς (ΕΜΑ), παρακολουθώντας όλα τα στάδια της ένταξης ενός θύματος στο σύστημα προστασίας της χώρας.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η διαδικασία προσέγγισης με τα θύματα δεν είναι απλή ούτε γρήγορη, καθώς απαιτεί χρόνο για το χτίσιμο σχέσης εμπιστοσύνης. Τα θύματα έχουν βιώσει διαδοχικές ματαιώσεις και έχουν εσωτερικεύσει την πεποίθηση ότι δεν μπορεί κάποιος να τα πλησιάσει για καλό, ή χωρίς αντάλλαγμα.
Σήμερα, αυτή η γυναίκα από τη Δυτική Αφρική δουλεύει και ζει στη Θεσσαλονίκη με το παιδί της. Από τον ΔΟΜ λαμβάνει επιδότηση ενοικίου για την ενίσχυση της αυτόνομης διαβίωσής της.
Πενήντα θύματα εμπορίας ανθρώπων έχουν λάβει υποστήριξη για την κοινωνική τους ένταξη μέσω προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και ψυχολογικής ενδυνάμωσης.
Η εμπειρία δείχνει ότι η εμπορία ανθρώπων για εργασιακή εκμετάλλευση παραμένει αόρατο έγκλημα στην Ελλάδα, με την πλειονότητα των θυμάτων να προέρχονται από αφρικανικές χώρες.
Ο ΔΟΜ παρέχει τεχνική βοήθεια και οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια για επαγγελματίες πρώτης γραμμής που εργάζονται στον τομέα της μετανάστευσης.
Ο ΔΟΜ έχει επίσης αναπτύξει έναν πρακτικό οδηγό για τους συμμετέχοντες στην εκπαίδευση, με στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών κατά της εμπορίας ανθρώπων.
Η «Ειδική Δράση για την παροχή υπηρεσιών σε θύματα εμπορίας ανθρώπων που είναι πολίτες τρίτων χωρών» υλοποιείται από τον ΔΟΜ σε συνεργασία με φορείς του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ