Στην ανατολική μύτη του κόλπου της Θεσσαλονίκης, στο στρατηγικό σημείο όπου στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο λειτουργούσε το παλιό αεροδρόμιο και στρατοπέδευαν οι δυνάμεις της Αντάντ, βρίσκεται ένα πράσινο ακρωτήρι, που ξεχωρίζει ανάμεσα στο αδιατάρακτο μπλοκ τσιμέντου της Καλαμαριάς, από τη μία πλευρά, και του υπόλοιπου πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, από την άλλη. Το θαλάσσιο κομμάτι της περιοχής συγγενεύει με τις απέναντι εκβολές των ποταμών στον Θερμαϊκό Κόλπο, με αποτέλεσμα πολλά υδρόβια πτηνά να φωλιάζουν στο πρώην στρατόπεδο Κόdra. Εκεί, άλλωστε, βρέθηκαν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, που φιλοξενούνται σήμερα στο Λούβρο αλλά και στο Βρετανικό Μουσείο. Ο σημερινός οικισμός έχει αναπτυχθεί ρυμοτομικά με τέτοιο τρόπο που συγκεντρώνει τους περισσότερους ανέμους και μπορεί να λειτουργήσει ως τρόπος φυσικού αερισμού για ολόκληρη την πόλη εφόσον, βέβαια, στο πρώην στρατόπεδο Κόδρα δημιουργηθεί ένα τεράστιο μητροπολιτικό πάρκο.
Στο πλαίσιο αυτού του οράματος και της συμμετοχής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Bauhaus4MED που χρηματοδοτείται από το Interreg EuroMed για έργα πράσινης ανάπτυξης, ο Δήμος Καλαμαριάς άνοιξε το θέμα ευρύτερα στην τοπική κοινωνία και κατατέθηκαν μέσα σε σύντομο διάστημα λίγων ημερών, 82 προτάσεις για το τι θα μπορούσε να γίνει στην περιοχή. «Δεν είχαμε διανοηθεί ότι η συμμετοχή θα ήταν τόσο μεγάλη», δήλωσε η δήμαρχος Καλαμαριάς Χρύσα Αράπογλου, μιλώντας στο Τοπικό Φεστιβάλ Bauhaus. Η ίδια τόνισε ότι κάθε μία πρόταση ήταν ξεχωριστά διαφορετική και σημαντική και μάλιστα κάποιες από τις προτάσεις ήταν εξαιρετικά επεξεργασμένες. «Πέρα από το πώς θα κλείσει αυτό το πρόγραμμα, εμείς στον Δήμο Καλαμαριάς αισθανόμαστε μια μεγαλύτερη ευθύνη πώς θα διαχειριστούμε όλο αυτό το υλικό που έχει σκέψη, ιδέες, δυνατότητες, επιμέρους στοιχεία που θα μπορούσαν να αναδειχτούν. Σε αυτό δεν έχουμε καταλήξει ακόμη», είπε.
Παρουσιάζοντας το πρόγραμμα Bauhaus4MED, στο οποίο συμμετέχουν 10 φορείς από οκτώ χώρες, ο γεωπόνος του Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Συνεργασιών της Περιφέρειας Νίκος Παπαδόπουλος ανέφερε ότι μετά το πέρας του έργου θα δημιουργηθεί ένα action plan με τις αρχές του Bauhaus, που είναι η συμμετοχή του πολίτη στον σχεδιασμό, η αειφορία, η αισθητική και η συμπερίληψη. Συμπλήρωσε, δε, ότι αυτό το σχέδιο θα αποτελέσει συστατικό για ένα ευρύτερο action plan και για μια στρατηγική πράσινης ανάπτυξης από την περιφέρεια.
Ειδικότερα, σχολίασε ότι στην περίπτωση του πρώην στρατοπέδου Κόδρα διαπιστώθηκε ότι μπορεί να υπάρξει συμμετοχικότητα καθώς υπήρξαν 82 προτάσεις, ενώ επισήμανε ότι στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκε πριν από ενάμιση χρόνο τοπικός κόμβος πράσινου μετασχηματισμού της Περιφέρειας, ενώ αναπτύσσεται ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης του πληθοπορισμού και της συμμετοχικής χρηματοδότησης, και διοργανώνεται τον ερχόμενο Δεκέμβριο μια διεθνής διακρατική εκδήλωση για την κατάθεση προτάσεων από νέα ταλέντα.
Από την πλευρά του, ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Στάθης Αβραμίδης τόνισε ότι το πρώην στρατόπεδο Κόδρα είναι ένας τόπος γεμάτος ιστορία, ένας χώρος όπου το παρελθόν συναντά το μέλλον. «Μέσα από το Bauhaus4MED ανοίγουμε έναν διάλογο για το πώς μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε τέτοιους χώρους με σεβασμό στο περιβάλλον, με δημιουργική αξιοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος και με ενεργό συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση του αστικού τοπίου», πρόσθεσε.
Στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η περιοχή του πρώην στρατοπέδου ως πνεύμονας πρασίνου αναφέρθηκε ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Ηλεκτροφωτισμού και Συντήρησης Έργων του Δήμου Καλαμαριάς Νίκος Μισυρλής. «Τα ποσοστά του πρασίνου στη Θεσσαλονίκη είναι 2,2 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο ενώ στην Καλαμαριά 5,5, λόγω του πρώην στρατοπέδου Κόδρα, τη στιγμή που το κατώτερο ανεκτό ποσοστό πρασίνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 9 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο», είπε και υπογράμμισε ότι το όραμα του δήμου είναι η απόδοση του Κόδρα ως μητροπολιτικό πάρκο στην κοινωνία όλης της πόλης.
Μιλώντας, άλλωστε, για το ιδιοκτησιακό του καθεστώς, επισήμανε ότι το πρώην στρατόπεδο είναι 340 στρέμματα, όχι όμως ως ενιαίος χώρος. Στην έκταση αυτή περιλαμβάνονται ο αρχαιολογικός τόπος υπό την ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού μαζί με τις ανασκαφές, οι χώροι που έχουν απαλλοτριωθεί ή είναι υπό απαλλοτρίωση από τον Δήμο Καλαμαριάς (με τις τιμές που επιδικάζονται για το δήμο να φτάνουν τα 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο), το στρατόπεδο του ΝΑΤΟ, έκταση που είναι ήδη δοσμένη στον Σύλλογο Απόστρατων Αξιωματικών και έκταση 204 στρεμμάτων που δόθηκε το 2018 στον Δήμο Καλαμαριάς κατά χρήση για 99 χρόνια.
«Το Κόδρα είναι μία από τις τελευταίες ευκαιρίες της πόλης της Θεσσαλονίκης, του πολεοδομικού συγκροτήματος. Είναι χαρακτηρισμένο πάρκο υπερτοπικής σημασίας, από το ρυθμιστικό σχέδιο του 1985. Είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος. Είναι ιστορικός τόπος, επίσης χαρακτηρισμένος και φυσικά είναι χαρακτηρισμένο πράσινο», τόνισε η δήμαρχος Καλαμαριάς και πρόσθεσε: «Για μας είναι μια υπόθεση SOS να ξεκινήσουμε. Αυτή η έκταση θα πρέπει να αξιοποιηθεί και στις αρχές του Bauhaus».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
